Nasze starania ponownie przyniosły oczekiwany rezultat! 17 listopada br. złożyłyśmy na ręce Marszałka Sejmu Pana Szymona Hołowni pismo, w którym zwróciłyśmy uwagę na sprawy pielęgniarek i położnych, które były przedmiotem zmiany zaproponowanej w obywatelskim projekcie ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia.

Marszałek Hołownia zareagował błyskawicznie, kierując 20 listopada dokument do pierwszego czytania. To pokazuje, że wcześniej wyrażone przez przedstawicieli ugrupowania Polska 2050 poparcie dla projektu – zarówno osobiste i merytoryczne wsparcie, nie było jedynie pustymi słowami.

Mamy nadzieję, iż swoje poparcie podtrzymają także politycy innych partii i p rojekt szybko zostanie uchwalony.

A oto treść pisma skierowanego do Marszałka Hołowni.

Stanowisko Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych (OZZPiP)

Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych od wielu lat negatywnie ocenia proceder organizowania pracy pielęgniarek i położnych na jednoosobowych dyżurach w podmiotach leczniczych. Po raz kolejny podkreślamy,  że:

  • Jednoosobowy dyżur stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego sprawującego nad nim nadzór.
  • Jednoosobowa obsada uniemożliwia właściwą realizację procedur medycznych według przyjętych standardów.

Zgodnie z art. 6 i 7 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta:

  • Każdy pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych, odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.
  • Pacjent ma prawo żądać, aby udzielająca mu świadczeń zdrowotnych pielęgniarka (położna), zasięgnęła opinii innej pielęgniarki (położnej).
  • Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia.
  • W przypadku porodu pacjentka ma prawo do uzyskania świadczeń zdrowotnych związanych z porodem.

Wszystkie te podstawowe prawa pacjenta nie są realizowane w sytuacji jednoosobowych dyżurów pielęgniarskich i położniczych!

Przestrzeganie praw pacjenta określonych w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest obowiązkiem organów władzy publicznej właściwych w zakresie ochrony zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, osób wykonujących zawód medyczny oraz innych osób uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

Jednoosobowe obsady na dyżurach są w sprzeczności z przepisami kodeksu pracy i BHP, uniemożliwiają skorzystanie z ustawowej przerwy w pracy.

Odpowiedzialność za przestrzeganie właściwych warunków udzielania świadczeń medycznych i kodeksu pracy spoczywa na kierownikach/dyrektorach podmiotów leczniczych oraz kadrze zarządzającej.

Rekomendujemy ujawnianie takich sytuacji poprzez:

– wpisywanie świadczenia jednoosobowego dyżuru do raportów pielęgniarskich/położniczych;

– składania skarg do:  społecznych inspektorów pracy na terenie zakładów pracy, Państwowej Inspekcji Pracy, Rzecznika Praw Pacjenta.

Ponadto zachęcamy do zgłaszania przypadków pełnienia jednoosobowych dyżurów jako zdarzenia niepożądanego, podając jako przyczynę zdarzenia: przyczyna organizacyjna, do Rzecznika Praw Pacjenta i zgodnie z procedurą obowiązującą w danej jednostce.  

Do pobrania wzór pisma:

Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych po pierwszym czytaniu w Sejmie RP został skierowany do prac w Sejmowej Komisji Zdrowia i Sejmowej Komisji Zdrowia. Już 10 sierpnia pytaliśmy przewodniczących o termin posiedzenia komisji, które pochylą się nad projektem. Nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi i 29 sierpnia powtórzyliśmy pytanie do Tomasza Latosa, przewodniczącego Sejmowej Komisji Zdrowia oraz Andrzeja Kosztowniaka, przewodniczącego Sejmowej Komisji Finansów Publicznych.

Podkreśliliśmy, że projekt jest głosem środowiska pielęgniarek i położnych i jeszcze przed wyborami chcielibyśmy poznać stanowisko Sejmowych Komisji dotyczące projektu, który jest kołem ratunkowym i stwarza realną szansę na przyciągnięcie młodych absolwentów do pracy w zawodzie oraz zatrzymanie osób, czujących się pokrzywdzonymi i dyskryminowanymi i chcącymi z niego odejść.

Mamy nadzieję, iż wkrótce poznamy konkretny termin obrad sejmowych komisji i nie staną się one „zamrażarką” dla tego projektu.

Projekt ten jest głosem środowiska pielęgniarek i położnych i wynika z sytuacji, w jakiej się dziś znalazły pielęgniarki i położne. Konieczne jest zwiększenie ich liczby, bowiem, dzisiaj jest zdecydowanie za mało: w Polsce na 1000 mieszkańców przypada zaledwie 5,1 pielęgniarek. To dużo mniej niż średnia europejska, która wynosi 9. „Znikające pielęgniarki” to niestety fakt. Ze średnią 54 lat jesteśmy także najstarszą grupą wśród zawodów medycznych, co sprawia, że ta statystyka będzie się pogarszać. W 2030 roku, czyli za niespełna 7 lat, aż 65 proc. pielęgniarek i 60 proc. położnych zatrudnionych będzie w wieku uprawniającym do świadczeń emerytalnych. Już dziś blisko aż 1/3 pielęgniarek i położnych pracuje mimo uzyskania wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę.

Oto pisma, które wystosował OZZPiP

Z dniem 5 września br. wchodzi w życie rozporządzenie ministra zdrowia, które zmienia przepisy w zakresie wymaganych kwalifikacji na stanowisku pielęgniarki oddziałowej oraz jej zastępcy.

Zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2023 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami pielęgniarką oddziałową oraz jej zastępcą będą mogły stać się tylko o tylko z tytułem magistra i specjalisty.

Stanowisko
pielęgniarka oddziałowa, zastępca pielęgniarki oddziałowej
Wymagane kwalifikacje
tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa
Liczba lat pracy w zawodzie
5 lat w podmiocie leczniczym udzielającym całodobowo świadczeń zdrowotnych

Kwalifikacje wymagane opisane w załączniku wyżej wspomnianego rozporządzenia stają się kwalifikacjami obligatoryjnymi na danych stanowiskach pracy.

Rozporządzenie przewiduje, że pracownik zatrudniony przed dniem wejścia w życie rozporządzenia w podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą, nieposiadający wymaganych kwalifikacji, może być zatrudniony na dotychczasowym stanowisku lub stanowisku równorzędnym, jeżeli był zatrudniony na tym stanowisku zgodnie z dotychczasowymi przepisami.

Część pracodawców zatrudnia obecnie na stanowiskach pielęgniarek oddziałowych lub zastępcy pielęgniarki oddziałowej pielęgniarki, które faktycznie posiadają tytuł magistra pielęgniarstwa oraz specjalizację, ale odmawiają im zaliczenia ich do 2 grupy zawodowej w rozumieniu załącznika do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych twierdząc, że oni na tych stanowiskach wymagają tylko np. średniego wykształcenia medycznego w zawodzie pielęgniarki i kursu kwalifikacyjnego. W konsekwencji taki Pracodawca płaci tym pielęgniarkom wynagrodzenie według 6 grupy zawodowej, a nie według 2 grupy zawodowej.

W związku z powyższymi zmianami OZZPIP zwrócił się do Ministra Zdrowia z pytaniami:

  • jaki jest związek w/w rozporządzenia u pracodawców będących podmiotami leczniczymi i nie będących przedsiębiorcami, a wymogami ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych?
  • czy po wejściu w życie przepisów w/w rozporządzenia pracodawca będzie zobowiązany automatycznie dostosować grupę zawodową pracownika na stanowisku pielęgniarki oddziałowej lub zastępcy pielęgniarki oddziałowej do faktycznie posiadanych przez nią kwalifikacji zawodowych?
  • czy w takiej sytuacji tj. po wejściu w życie nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia taka dyskryminacja zawodowa nie będzie już możliwa?
  • Z jaką datą Pracodawca ma w takim przypadku dokonać zmiany warunków umowy o pracę, przenieść pracownika do grupy zawodowej 2 i wypłacać wyższe wynagrodzenie? Czy ma to zrobić najpóźniej z dniem 5 września 2023r. i w trakcie miesiąca września podnieść wynagrodzenie zasadnicze? Czy takie postępowanie będzie uznane za prawidłowe?

Z niecierpliwością oczekujemy na odpowiedzi na kluczowe pytania.

Link do nowego rozporządzenia znajduje się tutaj

Poniżej załączamy nasz list:

26 lipca br. Minister Adam Niedzielski zamieścił na Twitterze informację, która wzbudziła wiele pytań. W związku z tym zarząd OZZPiP zwrócił się z prośbą do Ministra  o podanie liczb pielęgniarek z podziałem wg miejsca zatrudnienia, podanie wzrostu zatrudnienia w publicznej ochronie zdrowia oraz o informację, ile z pielęgniarek nabyło już uprawnienia emerytalne i nadal zatrudnionych jest w systemie ochrony zdrowia. Pełna treść listu poniżej:

W liście do Premiera Kaczyńskiego, Ogólnopolski Związek Pielęgniarek i Położnych podkreślił, jak ważna jest rola naszego zawodu i tym samym wyraził nadzieję na skierowanie projektu obywatelskiego do dalszych prac Komisji, podczas głosowania, które odbędzie się 28 lipca br.

 

22 czerwca br. OZZPiP oficjalnie zaapelował do Pana Ministra Adama Niedzielskiego, o jak najlepsze wykorzystanie kadr w systemie ochrony zdrowia. W postulacie zaznaczono, że jednym z rozwiązań jest efektywne wykorzystanie doświadczenia położnych.
Pełna treść pisma poniżej:

W związku z wyborem przez Ministra Zdrowia (MZ) wariantu finansowania realizacji tegorocznych podwyżek najniższych wynagrodzeń w ochronie zdrowia, Zarząd Krajowy OZZPiP zwraca uwagę na następujące kwestie:

  • Wybrany „wariant” doprowadzi do dalszej dyskryminacji pielęgniarek i położnych przez zwiększenie się dysproporcji pomiędzy grupami zawodowymi 2, a 5 i 6.
  • Rozwiązania zaproponowane przez Ministra Zdrowia doprowadzą do pogłębiania degradacji zawodu pielęgniarki i położnej. Środki, jakie zostały przyznane na wzrosty kontraktów na podstawie rekomendacji Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (średnio 12,6 procent) są niewystarczające, na co wskazują także pracodawcy (stanowisko Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych z dnia 2 czerwca 2023 roku).
    W związku z tym wielu pracodawców będzie próbowało obniżać kwalifikacje stanowiskowe, pomijając w ten sposób realnie posiadane umiejętności i kwalifikacje. Działanie takie pod znakiem zapytania stawia sens obowiązku ustawicznego kształcenia pielęgniarek i położnych oraz podnoszenie kwalifikacji przez specjalizacje kierunkowe. Bezcelowe w takiej sytuacji stają się działania mające w opinii rządzących zachęcić młode osoby do wchodzenia do zawodu pielęgniarki i położnej. Liczba nowych kierunków medycznych nie będzie żadnym rozwiązaniem, o ile młode osoby nie będą widziały możliwości rozwoju zawodowego po tych studiach.
  • W obliczu niewystarczających środków dyskryminowane zostaną także osoby pracujące.
    w oparciu o umowy cywilnoprawne. Forma pracy nie może być podstawą do dyskryminacji finansowej. Wyceniane jest przecież świadczenie i nie może ono zależeć od umowy, na zasadzie jakiej jest realizowane.
  • Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych apelował w 2022 roku, aby zachować finansowanie wzrostu wynagrodzeń pracowników medycznych i pracowników działalności podstawowej według danych PESEL, czyli finansowanie byłoby przypisane do pracowników i nie mogłoby być wydatkowane na inne cele. Dodatkowo zobowiązanie MZ i Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) zawarte w Stanowisku Zespołu Trójstronnego z dnia 5 listopada 2021 roku dawało pracodawcom gwarancję dodatkowych środków na wzrost pozostałych kosztów.
  • Pielęgniarki i położne są także dyskryminowane przez odebranie im tzw. wskaźników korygujących z OWU. Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało całkowitą likwidację wskaźników, jednak dalej są one stosowane, np.  finansowanie ratunkowe w sierpniu, wrześniu i listopadzie 2022 roku było oparte na wskaźnikach korygujących. 

Ogólnopolski Związek Zawodowego Pielęgniarek i Położnych podkreśla, iż działania Ministra Zdrowia są pogwałceniem wcześniejszych ustaleń dokonanych przez kogo? Przez Ministra Zdrowia!

W roku ubiegłym MZ obiecywał, że w 2023 r. propozycje zmian w wycenach kontraktów zostaną przygotowane wcześniej, tzn. do połowy maja. Utrzymanie takiego terminu pozwala pracodawcom w terminie ustawowym, tj. do 31 maja na przeprowadzenie negocjacji porozumień ze związkami zawodowymi w podmiotach leczniczych. Ponadto pracodawcy mają czas do 15 czerwca na wydanie zarządzenia określającego wzrosty wynagrodzeń w swoich podmiotach. Jednak rekomendacje prezesa AOTMIT zostały przyjęte przez MZ dopiero 6 czerwca 2023 roku. Sytuacją znowu są zaskakiwani pracodawcy i pracownicy. Działania MZ w tym zakresie są niezrozumiałe i absolutnie uniemożliwiają pracodawcom tworzenie siatek płac w terminach ustawowych. Pierwsze aneksy kontraktów z nowymi propozycjami finansowania trafią zapewne do podmiotów dopiero w połowie lipca 2023 roku.

Ministerstwo Zdrowia nie zrealizowało obietnic i nie wprowadziło do porządku prawnego przepisów opisujących kompetencje zawodowe pracowników medycznych, w tym pielęgniarek i położnych, które uzależnione byłyby od wykształcenia i dodatkowych kwalifikacji. W związku z tym pracodawcy mogą je kształtować w dowolny i niestety czasami absurdalny sposób, którego celem są tylko i wyłącznie oszczędności związane z wynagrodzeniami. OZZPiP monitoruje sytuację w całym kraju i już obserwujemy początki kolejnej fali akcji związanej z aneksami do umów oraz wypowiadaniem dotychczasowych warunków płacowych. Wzrasta także liczba toczących się procesów sądowych oraz liczba lokalnych konfliktów w podmiotach leczniczych.

Można by sądzić, że Minister Zdrowia nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji i problemów polskich kadr medycznych. A jednak to dokument przygotowany przez rządzących wskazuje, że:

Na tle świata i Europy sytuacja polskich kadr medycznych jest wyjątkowo niekorzystna. Mamy jeden z najniższych
w Unii Europejskiej wskaźnik zatrudnienia w poszczególnych grupach zawodów medycznych, niekorzystną strukturę wiekową lekarzy i pielęgniarek, a także wysoki odsetek emigrantów zawodowych. Dlatego kwestie dotyczące niedoborów kadry medycznej oraz luki pokoleniowej wynikającej z niekorzystnej struktury wiekowej – zarówno wśród lekarzy, jak i pielęgniarek – są kluczowymi wyzwaniami w polskiej polityce zdrowotnej.”

(uzasadnienie rządowego projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3323)). Dodatkowo ostatnie ujawnione przez MZ dane o sytuacji finansowej podmiotów leczniczych dotyczące III kwartału 2022 r. są zatrważające – ogółem zobowiązania szpitali wzrosły w III kwartale 2022 r. do 19 mld zł! Przytoczone fragmenty rządowych dokumentów wskazują, że MZ posiada jednak wiedzę o katastrofalnej sytuacji. Nie tylko jednak nie wykazuje woli i chęci do poprawy tego stanu rzeczy, ale podejmuje działania, które prowadzą do dalszej degradacji systemu ochrony zdrowia.

OZZPiP zwraca uwagę, iż Projekt Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych stanowi swoiste „koło ratunkowe” i rozwiązuje kilka podstawowych problemów, m.in. ogranicza dyskryminację i degradację zawodu pielęgniarek i położnych, ustanawia gwarancję przekazania środków na ustawowe podwyżki.

Ten projekt w zaledwie dwa miesiące poparła rzesza obywateli i w dniu 13 czerwca nadano mu bieg legislacyjny.  Mamy nadzieję, iż w roku wyborczym Pan Minister Zdrowia skorzysta z tego koła ratunkowego. Przypominamy, że pielęgniarki i położne oraz ich rodziny to też wyborcy.

Krystyna Ptok

Przewodnicząca OZZPiP

Dokument PDF do pobrania znajduje się TU

STANOWISKO PREZYDIUM ZARZĄDU KRAJOWEGO OGÓLNOPOLSKIEGO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH dotyczące problemów z realizacją podwyżek wynikających z nowelizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych

Komitet Protestacyjno-Strajkowy Pracowników Ochrony Zdrowia przesłał 13.10.2021 roku list do Premiera Mateusza Morawieckiego wraz z własną propozycją porozumienia. Rozmowy o ochronie zdrowia nie są w stanie zamknąć się w obszarze kompetencji jednego resortu. Wychodzimy z prawdziwym porozumieniem – wiążącym i konkretnym! Publikujemy treść, zapraszamy premiera na spotkanie, czekamy na niezbędną wolę polityczną.