Warszawa, dnia 8.03.2021 r.
STANOWISKO
ZARZĄDU KRAJOWEGO
OGÓLNOPOLSKIEGO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH
Z DNIA 8 MARCA 2021 r.
Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych, zgromadzony na nadzwyczajnym posiedzeniu w dn. 8 marca 2021r. po zapoznaniu się z propozycją wysokości współczynników pracy w ustawie z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (tj. Dz.U. z 2020 poz. 830) przedstawioną przez Ministerstwo Zdrowia na posiedzeniu Zespołu Trójstronnego ds. Ochrony Zdrowia w 26.02.2021r. odrzuca tę propozycję uznając ją jako wysoce niesprawiedliwą.
Z naszej analizy – wykonanej na podstawie danych zebranych, opracowanych i przekazanych przez Ministerstwo Zdrowia – wynika:
- Najwyższy wzrost wynagrodzenia (maksymalnie ok. 1164 zł) nastąpi w grupie zawodowej pielęgniarek i położnych z tytułem magistra i specjalizacją. Wynagrodzenie zasadnicze ma osiągnąć wysokość 5478 zł. W tej grupie mamy tylko 11 800 pielęgniarek i położnych.
- W grupie pielęgniarek i położnych z tytułem magistra lub specjalizacją wynagrodzenie wzrośnie do poziomu 4186 zł . Wg danych przedstawionych przez MZ byłby to wzrost o kwotę 109 zł. W tej grupie mamy około 30 000 pielęgniarek i położnych.
- W grupie pielęgniarek z licencjatem lub wykształceniem średnim wzrost wynagrodzenia wynosi… 0 zł, bo grupa ta wg danych MZ miała poziom wynagrodzeń 3893 zł, a ich wynagrodzenie zasadnicze ma obecnie wynosić 3772 zł z gwarancją nieobniżenia poziomu. To najliczniejsza grupa, bo licząca blisko 160 000 pielęgniarek i położnych.
Jednocześnie innym grupom zawodowym proponuje się wzrosty wynagrodzeń zasadniczych od 602 zł do aż 2036 zł motywując to faktem, że to „wyrównanie krzywd, gdyż pielęgniarki i położne otrzymały już znaczące podwyżki wynagrodzeń wynikające z podpisanych wcześniej Porozumień” (czyli tzw. zembalowe).
Pragniemy przypomnieć, że Porozumienia z 2015 r. i 2018 r. podpisano w trosce o zapewnienie właściwego miejsca pielęgniarkom i położnym w systemie opieki zdrowotnej oraz dbając o bezpieczeństwo i jakość opieki nad pacjentami, starając się zabezpieczyć ilość wykwalifikowanych kadr na należytym poziomie oraz stwarzając warunki powodujące wzrost atrakcyjności zawodów pielęgniarki i położnej dla nowych, napływających do zawodu kadr. (preambuła Porozumienia między Ministerstwem Zdrowia, NFZ, NPRiP i OZZPiP z 23.09.2015 r.)
Uważamy, że wszyscy pracownicy ochrony zdrowia zasługują na wzrost wynagrodzeń i należy skończyć z wieloletnimi zaniedbaniami w tym zakresie.
Propozycje Ministerstwa Zdrowia dotyczące nowych wskaźników dla naszej grupy zawodowej, których wysokość spowoduje brak wzrostu wynagrodzeń u blisko 160 000 pielęgniarek i położnych, uważamy za skandaliczne i oburzające tym bardziej, że w obliczu trzeciej fali pandemii szpitale poszukują właśnie pielęgniarek i wzywają do podjęcia dodatkowej pracy.
Pytamy: czy ta propozycja Ministerstwa Zdrowia jest zachęcająca do podejmowania dodatkowej pracy? Czy jest to przejaw niezrozumienia problemu, braku zainteresowania zawodem i stwarzanie przez Ministerstwo Zdrowia zagrożenia braku realizacji świadczeń polskiemu społeczeństwu przez pielęgniarki i położne?
Domagamy się gwarantowanych wynagrodzeń zasadniczych w wysokości właściwej dla deficytowej grupy zawodowej pielęgniarek i położnych, odzwierciedlających wykształcenie, fachowość, wysiłek i wymagania psychofizyczne, odpowiedzialność, warunki i środowisko pracy.
OGÓLNOPOLSKI ZWIĄZEK ZAWODOWY PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH ŻĄDA:
- Pilnego podniesienia współczynników pracy.
Oczekujemy znaczącego podniesienia współczynników pracy dla grupy ok. 160 000 pielęgniarek i położnych. Stanowisko Związku w tym zakresie jest aktualne tak jak w piśmie Forum Związków Zawodowych z dnia 29.06.2020r. znak L.dz. FZZ IX 761/29/06/20 (podział pracowników – bez grupy lekarzy i pracowników działalności podstawowej – na nowo opisane sześć grup zawodowych z przypisaniem im współczynników pracy w przedziale od 1,3 do 1,55). Uważamy, że deficytowy pracownik z wyższym wykształceniem wchodzący do systemu ochrony zdrowia powinien otrzymać wynagrodzenie na poziomie średniej krajowej.
Należy uznać również każde inne wyższe wykształcenie w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.
- Uznania innych czynników wartościujących pracę do ustalenia najniższego wynagrodzenia, takich jak: fachowość, odpowiedzialność, warunki psychofizyczne i warunki środowiska pracy, zgodnie z zaleceniami Międzynarodowej Organizacji Pracy.
W przeciwnym razie nasza grupa zawodowa uważać będzie, że są to nadal działania dyskryminujące w zakresie ustalania współczynników pracy, a zarazem jej wartości.
- Wykreślenia w załączniku do ustawy zapisu „wymagane” na danym stanowisku pracy.
Żądamy zmiany zapisu, że kwalifikacje muszą być „wymagane” na danym stanowisku pracy. W praktyce dochodzi do patologicznego wykorzystywania tego zapisu przez niektórych pracodawców. Nie taki był cel ustawy w 2017 r. – zgodnie z jej uzasadnieniem i OSR miał być sygnałem dla pracowników, że podniesienie kwalifikacji zawodowych będzie wiązało się ze wzrostem ich poziomów wynagrodzenia, co w rzeczywistości wciąż nie ma miejsca.
- Dodania w ustawie zapisu nakładającego na pracodawców obowiązek automatycznego podniesienia wynagrodzenia zasadniczego w przypadku podniesienia kwalifikacji zawodowych.
Oczekujemy wpisania do ustawy zasad i terminu podwyższania wynagrodzenia zasadniczego
w przypadku podniesienia przez pracownika kwalifikacji w trakcie danego roku i zaliczenia go z tego powodu do grupy zawodowej z wyższym współczynnikiem pracy.
- Wprowadzenie zabezpieczeń ustawowych w zakresie finansowania wzrostów wynagrodzeń dla podmiotów leczniczych
OZZPiP występuje również w obronie uzasadnionych interesów pracodawców. Oczekujemy, aby NFZ jako płatnik był zabezpieczony w planie finansowym lub z wykorzystaniem ewentualnie innych funduszy pozostających w jego dyspozycji do pokrycia pracodawcom pełnych kosztów jakie wymusi od 01.07.2021r. podniesienie wynagrodzeń dla pracowników medycznych i pracowników działalności podstawowej wywołane podniesieniem współczynników pracy oraz nową wartością przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej opublikowaną przez GUS za 2020r. na poziomie 5.167,47zł. Zabezpieczenie środków w NFZ musi być trwałe i rozpisane na kolejne lata. Koszty dla pracodawców muszą w swojej kalkulacji uwzględniać również coroczne wzrosty wynagrodzenia minimalnego jakie wynikają z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu (w 2021r. to kwota 2.800,-zł. na etat), bowiem pracodawcy w tych grupach również zatrudniają pracowników, którzy nie są zaliczeni do pracowników działalności podstawowej. Ponadto kalkulacja kosztów dla pracodawców musi uwzględniać zapis art. 5 ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych bowiem podwyżka wynagrodzeń zasadniczych dla pracowników medycznych i pracowników działalności podstawowej wymusi presję społeczną pozostałych pracowników nie objętych wprost działaniem załącznika do ustawy.
Dodatkowo oczekujemy wprowadzenia dla pracodawców ustawowych gwarancji ciągłego nieprzerwanego finansowania po 30.06.2021r. podniesionych wynagrodzeń, w tym wynagrodzeń zasadniczych w grupach zawodowych lekarzy, pielęgniarek i położnych oraz ratowników medycznych finansowanych dotąd przez NFZ w ramach wyodrębnionych strumieni środków finansowych, tak aby można było w praktyce zrealizować wprowadzone przez MZ przepisy art. 19-22 ustawy z 27.11.2020 o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych (Dz.U. z 2020r. poz. 2401).
W jakim akcie prawnym pracodawcy będą mieli zapisany gwarantowany wzrost kontraktów pozwalający zrealizować podwyżkę wynagrodzeń i kosztów świadczeń opieki zdrowotnej?
Mimo licznych przykrych doświadczeń w rozmowach z Ministerstwem Zdrowia mieliśmy jeszcze jakąś nadzieję, że dojdzie do refleksji po stronie rządzących i postulaty strony społecznej oraz pracodawców zostaną zrealizowane. Jednakże po analizie propozycji przedstawionej przez Ministerstwo Zdrowia kompletnie lekceważącej naszą grupę zawodową stwierdzamy, że zważywszy na deficyty kadrowe w grupie pielęgniarek i położnych oraz coraz większe obciążenie pracą, pomimo trzeciej fali wzrostu zachorowań na COVID-19, trudno będzie gwarantować oczekiwany przez Ministra Zdrowia spokój społeczny.
Oświadczamy: Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych odrzuca propozycje Ministerstwa Zdrowia.
„Gratulujemy” Panu Ministrowi doprowadzenia w szczycie epidemii do konfliktu z największą ogólnopolską organizacją związkową zrzeszającą pielęgniarki i położne.