Od słów do czynów! Postulaty z protestu 23 maja przed Sejmem RP usłyszeli dziś posłowie i posłanki podczas pierwszego czytania obywatelskiego projektu ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pielęgniarek i położnych z 5 i 6 grupy. Poniższe przemówienie wygłoszone przez przewodniczącą OZZPiP Krystynę Ptok, spotkało się z salwą braw.
Link do transmisji sejmowej znajduje się TUTAJ
22 czerwca br. OZZPiP oficjalnie zaapelował do Pana Ministra Adama Niedzielskiego, o jak najlepsze wykorzystanie kadr w systemie ochrony zdrowia. W postulacie zaznaczono, że jednym z rozwiązań jest efektywne wykorzystanie doświadczenia położnych.
Pełna treść pisma poniżej:
23 maja br. pielęgniarki, pielęgniarze, położne i położni z całej Polski spotkali się pod Sejmem RP, aby wspólnie powstrzymać dalszą degradację i dyskryminację w zawodzie. Akcja była inicjatywą Zarządu Ogólnopolskiego Związku Pielęgniarek i Położnych, który uprzednio wystąpił z obywatelską inicjatywą ustawodawczą projektu zmian sposobu ustalania najniższego wynagrodzenia. Tego dnia również projekt został złożony w Sejmie RP. Obecnie trwa liczenie głosów w Kancelarii Sejmu RP.
O co wnioskują pielęgniarki i położne?
Przedstawiciele zawodu mówią wprost – obawiają się degradacji zawodu i czują się dyskryminowani. Chcą również opowiedzieć parlamentarzystom o tym, jakie szczegóły zawiera ich projekt. Najważniejsze postulaty to cztery poniższe punkty:
Chodzi nie „tylko o pieniądze”
Wbrew narracji niektórych polityków pielęgniarkom i położnym nie chodzi „tylko o pieniądze”. Bez zmian, które będą rozwijały i wspierały tę grupę zawodową, nie będzie poprawiała się jakość opieki nad pacjentem, co też przełoży się na brak możliwości zapewnienia mu właściwej opieki. Konieczne jest więc stworzenie systemu uwzględniającego realnie posiadane kompetencje i doświadczenie. To zmotywuje również do dalszego i nieustannego podnoszenia wiedzy, które przecież jest niezbędne w tym zawodzie.
– 23 maja był tylko jednym z naszych działań akcji STOP dyskryminacji! STOP Degradacji! Teraz czas na kolejne kroki. Właśnie rozpoczynamy cykl indywidualnych spotkań z parlamentarzystami w całej Polsce. Zwracamy się także do klubów i kół parlamentarnych o możliwość prezentacji założeń obywatelskiego projektu ustawy. Liczymy, że parlamentarzyści dostrzegą to, że my również jesteśmy wyborcami, dlatego nasz głos się liczy – mówi Krystyna Ptok, przewodnicząca OZZPiP.
Akcja jest prowadzona w całej Polsce pod hasłem: pielęgniarka też wyborca! #PielegniarkaTezWyborca #PielęgniarkaTeżWyborca
Powiedziałyśmy dziś “dość” i zebrałyśmy się pod sejmem. Dziękujemy za tak liczne przybycie i podpisy pod naszą inicjatywą! Łącznie mamy ich ponad 129 tysięcy!
Po 1 lipca 2022 r. płace pielęgniarek i położnych ogarnął spodziewany chaos. To efekt wejścia w życie nowelizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników podmiotów leczniczych. Zanim do niego doszło, Zarząd Ogólnopolskiego Związku Pielęgniarek i Położnych wystąpił z obywatelską inicjatywą ustawodawczą, która miała na celu powstrzymanie dalszej degradacji i dyskryminacji zawodowej pielęgniarek i położnych w Polsce. Ministerstwo Zdrowia jednak do dziś nie uwzględniło sugerowanych przez OZZPiP poprawek w ustawie, co sprawiło, że pielęgniarki i położne powiedziały „dość” i dziś wspólnie ruszyły pod Sejm RP walczyć o swoje prawa.
– Zarówno Pan minister, jak i inni, którzy opracowywali nowelizację oraz ich rodziny, korzystali nie raz z pomocy pielęgniarek i położnych. Z pewnością zdają więc sobie sprawę, że bez nas system ochrony zdrowia nie ma szans istnieć. Nasz zawód to nie tylko podawanie leków, pobieranie krwi, wykonywanie badań czy asystowanie podczas operacji, ale przede wszystkim opieka nad pacjentem. To my czuwamy nad chorymi przez całą dobę przez siedem dni w tygodniu. Także troszczymy się o ich zdrowie psychiczne, czasem w najcięższych sytuacjach, jak w przypadku śp. małego Kamilka z Katowic. Dla nas tak trudne historie to codzienność i dedykowałyśmy swoje życie, aby nieść pomoc niezależnie od sytuacji. Dlaczego więc nie należy się nam za to godne wynagrodzenie? Dlaczego jesteśmy w tym aspekcie dyskryminowane i degradowane? – mówi Krystyna Ptok, pielęgniarka i przewodnicząca OZZPiP.
Dążenia pielęgniarek i położnych są uzasadnione
Pielęgniarki i położne z całej Polski nie zgadzając się z narzuconym systemem płac, postanowiły wziąć więc sprawy w swoje ręce i osobiście udać się pod sejm w celu manifestacji niesprawiedliwości wynagrodzeń, które dotykają środowisko od niemal roku. Na Wiejskiej pojawiło się ponad 2 tys. personelu, manifestującego m.in. takie hasła jak: „Stop dyskryminacji! Stop degradacji!”, „Pielęgniarki dziś pod sejmem, niech się premier wreszcie przejmie!”, „Wykształcenie ma znaczenie!”, czy „Doświadczenie ma być w cenie!”
– Spotykając się dziś wspólnie pod sejmem, dążymy – już nie na piśmie, ale osobiście – do zmniejszenia dysproporcji w różnicach zarobków, wzmocnienia pozycji pielęgniarki w systemie ochrony zdrowia oraz oparcia drabinki wynagradzania na uniwersalnych elementach, kwalifikacjach i doświadczeniu – dodaje Krystyna Ptok.
Celem postulowanych przez nasze środowisko zmian, jakie zostały zawarte w złożonym przez OZZPiP obywatelskim projekcie o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia, są przynajmniej cztery punkty:
STOP dyskryminacji! STOP degradacji!
W zdrowym i uniwersalnym systemie wynagradzania we wszystkich zawodach świata, pod uwagę powinny brane są dwa czynniki — kompetencje i doświadczenie. I to właśnie na tym powinien być oparty system gratyfikacji i rozwoju polskiego pielęgniarstwa i położnictwa.
– Niektóre z nas wstąpiły do zawodu jeszcze za poprzedniego ustroju, inne, zainspirowane tym samym celem, jakim niezmiennie jest ratowanie i ochrona życia ludzkiego, dołączyły do grona pielęgniarskiego i położniczego niedawno. Jedyne, co się nie zmieniło to palący problem wynagrodzeń, które nigdy nie były adekwatne do poświęceń, jakie niesie za sobą nasz zawód. Przyszedł więc czas na to, żebyśmy wyszły na ulicę. Skoro dotychczasowe rozmowy i wnioski nie przyniosły upragnionego przez nas skutku, wierzymy, że nasza liczna dzisiejsza obecność to zmieni. Z pewnością nie spoczniemy, póki nie osiągniemy naszego celu – podsumuje przewodnicząca OZZPiP.
Pełna treść projektu dostępna jest tutaj
W dniu 13.02.2020 r. odbyło się spotkanie Zespołu Parlamentarnego ds. szpitali powiatowych. Tematem spotkania była sytuacja szpitali powiatowych po wprowadzeniu tzw. sieci szpitali – systemu podstawowego zabezpieczenia szpitalnego.
Ze strony Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych w posiedzeniu uczestniczyły:
– Krystyna Ptok, Przewodnicząca Związku
– Bernarda Machniak, Członek Zarządu Krajowego, Przewodnicząca Regionu Lubelskiego
– Grażyna Gaj, Członek Zarządu Krajowego, Przewodnicząca Regionu Małopolskiego
– Anna Wojda, Przewodnicząca Zakładowej Organizacji Związkowej przy Szpitalu Powiatowym w Biłgoraju (w likwidacji)
– Małgorzata Sawicka, Przewodnicząca Zakładowej Organizacji Związkowej przy Szpitalu Powiatowym w Sanoku (Szpital ostatnio zagrożony brakiem wynagrodzeń)
Obecni na posiedzeniu Zespołu starostowie i dyrektorzy szpitali poddali ostrej krytyce 2 lata funkcjonowania sieci. Podkreślili, że wynagrodzenia w szpitalach powiatowych stanowią 80% kosztów. Ponadto krytykowano podpisane na szczeblu krajowym porozumienia z poszczególnymi grupami zawodowymi, jak również fakt wzrostu płacy minimalnej w kraju bez zabezpieczenia środków dla pracodawców i organów założycielskich. W sieci nie płaci się nadwykonań. Podkreślano, że wszystkie grupy zawodowe oczekują na podwyżki, a ponadto normy zatrudnienia prowadzą do redukcji łózek.
Nasze Przedstawicielki podkreśliły zbyt niskie finansowanie świadczeń w stosunku do sytuacji demograficznej w państwie, słabo rozwijająca się opiekę długoterminową w stosunku do potrzeb starzejącego się społeczeństwa. Przytoczyłyśmy badania, których wyniki wskazują na to, że szpitale, w których jest właściwie zapewniona obsada pielęgniarska, oszczędzają 14% swoich środków dzięki brakom zdarzeń niepożądanych, powikłań i w ich konsekwencjach spraw sądowych. Podkreśliłyśmy, że pomimo świetnego wyposażenia sprzętowego szpitali, pracownicy są wciąż niezadowoleni z warunków pracy i wynagradzania, właśnie m.in. przez nierespektowanie norm zatrudnienia, czasu pracy. Podwyżki przyznane pielęgniarkom i położnym na mocy rozporządzeń Ministra Zembali i Ministra Szumowskiego zwiększyły zainteresowanie zawodem wśród młodych ludzi a także utrzymują zainteresowanie dalszym wykonywaniem zawodu w kraju.
Tematem posiedzenia było rozpatrzenie informacji wdrożenia programu pilotażowego w Centrach Zdrowia Psychicznego. Temat przedstawiali Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Zbigniew Król i Prezes NFZ Andrzej Jacyna.
Wiceminister przedstawił trzy obszary Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego tj.:
Celem programu pilotażowego jest wdrożenie modelu środowiskowego opieki psychiatrycznej w Polsce. Program finansowany jest ze środków NFZ. Do pilotażu przystąpiło 29 jednostek tzw. Centra Zdrowia Psychicznego. Przedstawiciel MZ mówił o transformacji leczenia pacjenta z zaburzeniami psychicznymi, możliwej dzięki wdrożeniu tego pilotażu. W skład Centrum Zdrowia Psychicznego wchodzi: izba przyjęć, poradnia, oddział dzienny, oddział stacjonarny i wyjazdowa opieka środowiska. Zdaniem Ministra pacjenci zgłaszający się w kryzysie psychicznym do punku zgłoszeniowego otrzymają plan leczenia dostosowany do jego potrzeb.
Prezes NFZ poinformował, że do końca roku na pilotaż przeznaczono 40 mln zł. System płatności będzie zryczałtowany, czyli przeznaczona będzie jedna kwota pieniędzy na wszystkie świadczenia. Podmiot zobowiązuje się objąć wydzieloną populację opieką psychiatryczną. Część świadczeniodawców nie jest jeszcze na to gotowa, głównie placówki ambulatoryjne i podmioty prywatne.
Dyrektor Biura pilotażu dr Marek Balicki poinformował, że przy wyborze placówek kierowano się tym, żeby Centra powstały w każdym województwie, dzielnicach dużych miast i na terenach wiejskich.
Pilotaż będzie trwał trzy lata, a po tym okresie powstanie więcej Centr. W Centrum będzie działać czynny przez 5 dni w tygodniu punkt zgłoszeniowo – koordynacyjny, w którym pacjent otrzyma plan leczenia, a w przypadku pilnym zostanie udzielona mu pomoc. Centra mają możliwość zatrudnienia asystentów zdrowienia czyli osób, które doświadczyły kryzysu zdrowia psychicznego i wyszły z niego, a po odpowiednim przeszkoleniu mogą być wsparciem dla innych chorych.
Obecni na posiedzeniu przedstawiciele środowisk i organizacji związanych z tematyką zdrowia psychicznego zadawali liczne pytania, przede o punkt zgłoszeniowo – koordynujący, warunki finansowania i umowy z NFZ.
Na moje pierwsze pytanie, skierowane do Wiceministra Zdrowia, dotyczące policzenia liczby pielęgniarek, które będą potrzebne w 29 Centrach i czy liczba ta została wyjęta ona z ogólnej liczby pielęgniarek psychiatrycznych nie odpowiedziano, zostałam natomiast upomniana przez przewodniczącą Podkomisji, że to nie jest tematem posiedzenia, Zwróciłam uwagę, że skoro pilotaż już ruszył, a jednocześnie w Ministerstwie Zdrowia trwają rozmowy o wskaźnikach zatrudnienia pielęgniarek – również w opiece psychiatrycznej – jest to istotna sprawa i należy to przeliczyć.
Moje drugie pytanie dotyczyło wliczenia asystenta zdrowienia do wskaźnika zatrudnienia osób w Centrum. Dr Balicki odpowiedział, że nie.
Na koniec poinformowano, że pilotaż to duże wyzwanie i trudno będzie zmienić mentalność zarówno pacjentów, jak i personelu, dlatego należy prowadzić intensywną, zakrojoną na szeroką skalę kampanię na rzecz pilotażu. Niezbędna jest współpraca i wzajemna pomoc Ministerstw i wszystkich podmiotów zaangażowanych w działanie pilotażu.
Danuta Bazylewicz
Członek Prezydium OZZPiP
Ekspert ds. psychiatrii