W związku z wejściem w życie z dniem dzisiejszym obowiązku szczepień przeciwko COVID-19, obejmującego m.in. pielęgniarki i położne, wprowadzonego rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22-12-2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2021r. poz. 2398) przedstawiam poniżej informacje dotyczące obecnego stanu prawnego w tym zakresie.
Apelujemy do Ministerstwa Zdrowia o odpowiedzialne podejście do pracowników ochrony zdrowia poprzez wprowadzenie do rozporządzenia zapisów gwarantujących równe traktowanie pracowników oraz przestrzeganie kodeksu pracy. Wnioskujemy, aby w tym celu Minister Zdrowia niezwłocznie wprowadził nowelizację rozporządzenia, która będzie jednoznaczna w interpretacji prawnej dla pracodawców i pracowników.
(…) zdając sobie sprawę z problemów jakie wywołuje wprowadzenie stanu epidemii oraz wszelkich ograniczeń, nakazów, zakazów i obowiązków, zagadnienia te w sposób ciągły są analizowane i podejmowane są działania w celu ich minimalizowania, w tym w szczególności związane z obowiązkiem szczepień przeciwko Covid-19. Jednak z uwagi na brak możliwości wejścia w życie regulacji ustawowej projektowanej w druku sejmowym 1846 [tzw. ustawa Hoca], na chwilę obecną nie jest możliwe przedstawienie proponowanego brzmienia ewentualnych przepisów.
To Minister Zdrowia – skoro nie doprowadził wraz z Rządem RP do przeprocedowania odpowiednich przepisów ustawowych – ma obowiązek wskazać na jakiej podstawie prawnej Pracodawcy w podmiotach leczniczych mogą skutecznie żądać od pracowników, zleceniobiorców i innych osób wykonujących czynności zawodowe na terenie podmiotu leczniczego dokumentu zaszczepienia lub zaświadczenia o przeciwskazaniu.
Nie jest żadną odpowiedzią, że ta kwestia nie mieści się w zakresie delegacji ustawowej przyznanej Ministrowi Zdrowia. Wprowadzane przepisy muszą być spójne i realnie wykonalne. Jeżeli ta kwestia nie mieści się kompetencji Ministra Zdrowia to prosimy o zwrotną informację, jakie skuteczne działania podjął Pan Minister, aby ta kwestię rozwiązać prawnie, tak aby w dniu 01-03-2022 r. nie powstał chaos w ochronie zdrowia w Polsce. Jeżeli tej kwestii Minister Zdrowia nie wyjaśni to on i tylko on będzie za to odpowiedzialny.
Związek NEGATYWNIE ZAOPINIOWAŁ przedstawiony projekt ww. ustawy. Zwróciliśmy uwagę na brak powiązania projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących ochrony życia i zdrowia obywateli w okresie epidemii COVID-19 [druk nr 1981] z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22-12-2021r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2021r. poz. 2398).
W stanie prawnym na dzień 26.01.2022 r. nadal nie ma regulacji ustawowych, które umożliwiałyby pracodawcy sprawowania faktycznej kontroli nad ryzykiem wystąpienia infekcji wirusa SARS-CoV-2 w zakładzie pracy poprzez możliwość weryfikacji statusu zdrowotnego pracowników oraz innych osób zatrudnionych w danym miejscu pracy.
Ministerstwo Zdrowia nie odpowiedziało również na pytania „trudne”, czyli swoim zwyczajem „jak nie wiadomo co odpowiedzieć to lepiej udawać, że pytania nie było”. Jako związek zawodowy nie jesteśmy w stanie wymusić na Ministerstwie Zdrowia jasnych i merytorycznych odpowiedzi.
Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych w dniu 13.01.2022 skierował do Ministra Zdrowia w trybie pilnym pytania dotyczące rozporządzenia z 22.12.2021 wprowadzającego obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 dla osób wykonujących zawód medyczny. Do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
Zważywszy na fakt wdrożenia rozporządzenia z pominięciem konsultacji społecznych Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych stoi na stanowisku, że jest to autorski projekt Ministra Zdrowia, dlatego też to Pan Minister jest jedyną osobą odpowiedzialną za wyjaśnienia tego aktu prawnego i skutki jego działania.
STANOWISKO ZARZĄDU KRAJOWEGO
OGÓLNOPOLSKIEGO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH
W SPRAWIE WYPŁATY „DODATKÓW COVIDOWYCH” Z DNIA 18 STYCZNIA 2021 r.
Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych podtrzymuje dotychczasowe stanowiska w zakresie wypłaty tzw. dodatków covidowych.
W ocenie Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych, w czasie pandemii, wszystkie pielęgniarki i położne powinny otrzymać dodatek COVID-19 – niezależnie od poziomu zabezpieczenia szpitala, analogicznie jak laboratoria, SORy oraz Izby Przyjęć, tym bardziej, że w szpitalach o I stopniu zabezpieczenia (w których według obecnie obowiązujących przepisów dodatek nie przysługuje) leczeni byli i są pacjenci chorzy na COVID-19.
Podkreślamy, że przepisy regulujące wypłatę dodatków są niejasne, a ich interpretacja przez pracodawców jest dowolna. Z informacji, które otrzymujemy z całego kraju, dowiadujemy się, że dochodzi do olbrzymich nieprawidłowości w wypłacie ww. środków. Pracodawcy albo nie wypłacają w ogóle żadnych środków, albo nie składają do Narodowego Funduszu Zdrowia właściwych list pracowników, którym należą się dodatki, albo nie korygują tych list pomimo zaleceń ze strony NFZ. Pracodawcy wypłacają środki w sposób nieprawidłowy, np. wymagają podania konkretnych zakresów czasowych (godziny, minuty) opieki nad pacjentami zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie, co jest niezgodne z interpretacją NFZ. Często dochodzi do sytuacji, w których pracodawcy podbierają środki na pochodne z wynagrodzeń należnych pielęgniarkom i położnym, a przecież środki te również otrzymują z NFZ. W wypłatach środków COVID-19 nie wykazywane są pielęgniarki i położne, które świadczą opiekę nad podejrzanym o zakażenie pacjentem.
Wszystko to powoduje, że w rzeczywistości przyznaje się dodatkowe świadczenia w związku z COVID-19 niewielkiej procentowo grupie pielęgniarek i położnych, a cała reszta – pomimo że również walczy z przedłużającą się epidemią i pracuje bez gwarantowanych minimalnych norm zatrudnienia – nie otrzymuje tak hucznie zapowiadanych przecież przez rządzących rekompensat. Do dnia dzisiejszego grupa pielęgniarek nie otrzymała dodatkowych środków jeszcze za październik 2020r.
Podkreślamy, że zapisy gwarantujące dodatkowe środki COVID-19 dla pielęgniarek i położnych w Poleceniach Ministra Zdrowia do NFZ nie były w ogóle konsultowane ze stroną społeczną.
Polecenia nie były nigdzie publikowane i dopiero na wniosek Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych udało się uzyskać dostęp do ich treści.
Przepisy te doprowadziły do rażącego skrzywdzenia ogromnej rzeszy pielęgniarek i położnych pracujących w różnych innych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych, gdzie również stykają się z pacjentami chorymi lub podejrzanymi o zakażenie SARS-CoV-2. W ramach tego samego podmiotu leczniczego powstaną 100% różnice w wysokościach naliczonych i wypłaconych wynagrodzeń. Ta sytuacja wywołuje ogromny gniew i niezadowolenie, które pozbawiają motywacji do pracy ponad siły w walce z trwającą pandemią.
W związku w powyższym oczekujemy natychmiastowej zmiany przepisów gwarantujących dodatkowe środki za heroiczną pracę w czasie epidemii tak, aby:
1. Były one jasne i czytelne dla pracodawców, a ich interpretacja nie budziła żadnych wątpliwości i nie stawała się powodem braku wypłaty należnych środowisku środków finansowych związanych z pracą z pacjentami zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie SARS-CoV-2;
2. Wszystkie pielęgniarki i położne niezależnie od poziomu zabezpieczenia szpitala otrzymywały dodatek COVID-19;
3. Zagwarantowano wypłatę środków dla grup medyków pominiętych w aktualnie obowiązujących poleceniach Ministra Zdrowia, a udzielających świadczeń medycznych w czasie pandemii COVID-19.
Za Zarząd
Krystyna Ptok
Przewodnicząca OZZPiP
W ocenie OZZPiP należy uwzględnić wszystkie pielęgniarki i położne wykonujące pracę na oddziałach na których przebywają pacjenci z wynikiem dodatnim testu na obecność SARS CoV-1 oraz bez wyniku – czyli „podejrzani” – niezależnie od liczby tych pacjentów. Pracujący na takich oddziałach personel medyczny zobowiązany jest wykonywać świadczenia zdrowotne wobec pacjentów z potwierdzonym wynikiem dodatnim (zarażonych) oraz bez wyniku (podejrzanych).
Należy podkreślić, że jeżeli personel medyczny zajmuje się pacjentami bez potwierdzonego ujemnego wyniku testu na obecność SARS-CoV-2 – spełnia wymogi bezpośredniego kontaktu z pacjentami z podejrzeniem. Jeżeli na danym oddziale jest pokój /łóżko /izolatka dla pacjenta zarażonego (potwierdzony wynik dodatni) lub podejrzanego (oczekającego na wynik) – personel medyczny ma się opiekować również tym pacjentem (bezpośredni kontakt) – i należy taki personel uwzględnić w przy zgłaszaniu osób, którym należą się dodatkowe środki.
Pismo w pliku WORD: >TUTAJ<
> WZÓR PISMA <
…………………….., dnia …………… 2020 r.
Sz. P.
……………………………………
Dyrektor / Prezes
…………………………………….
…………………………………….
…………………………………….
Szanowny Panie Dyrektorze,
Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych Zakładowa Organizacja Związkowa przy ………………………………………………….. wskazuje, że personel pielęgniarski/położniczy zgłasza liczne wątpliwości co do zasad wynagradzania pracowników medycznych w czasie epidemii. Na oficjalnych stronach Ministerstwa Zdrowia oraz NFZ, jak również w środkach masowego przekazu pojawiają się kolejne informacje dotyczące dodatkowego wzrostu wynagrodzeń pielęgniarek i położnych oraz innych pracowników medycznych.
W dniu 30 września 2020 r. Minister Zdrowia wydał Polecenie (DSZ.0212.307.2020.ASB) mocą którego zmienił Polecenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2020 r., wydane w oparciu o obowiązujący wówczas art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.). Polecenie to przewiduje wypłatę dodatkowego wynagrodzenia osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i zakażaniem wirusem SARS-CoV-2.
W dniu 1 listopada 2020 r Minister Zdrowia wydał kolejne Polecenie kierowane do Prezesa NFZ. Zgodnie z informacją dostępną na stronie NFZ (https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/zmiany-w-dodatku-covidowym-dla-medykow-jest-wyzszy-i-dostanie-go-dodatkowy-personel,7840.html) :
Do tej pory dodatkowe wynagrodzenie otrzymują osoby wykonujące zawód medyczny (m.in. lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, ratownicy medyczni), które zajmują się leczeniem pacjentów chorych na COVID-19 w szpitalach II i III poziomu zabezpieczenia.
Od 1 listopada dodatek przysługuje także osobom:
- wykonującym zawód medyczny w SOR lub izbach przyjęć, zespołach ratownictwa medycznego, w tym lotniczych zespołach ratownictwa,
- wykonującym czynności diagnostyki laboratoryjnej w laboratoriach przy szpitalach I, II i III poziomu zabezpieczenia, z którymi NFZ podpisał umowę na wykonywanie testów w kierunku SARS-CoV-2.
Dodatkowe wynagrodzenie przysługuje pracownikom medycznym zatrudnionym na umowę o pracę lub na umowę cywilno-prawną.
Od 1 listopada dodatek został podwojony i wynosi aktualnie 100% wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednocześnie maksymalna kwota dodatku nie może być wyższa niż 15 tys. zł.
W związku z powyższym OZZPiP kieruje wniosek o wskazanie:
- Czy Szpital podjął działania zmierzające do uzyskania od NFZ środków dla pracowników medycznych na podstawie Polecenia Ministra zdrowia z dnia 30 września 2020 r. i Polecenia Ministra Zdrowia z dnia 1 listopada 2020 r.?
- W przypadku odpowiedzi negatywnej – prosimy o wskazanie, kiedy takie działania zostaną podjęte?
- Czy uzyskano środki od NFZ na podstawie tych Poleceń i w jakiej wysokości?
- Kto tworzył listy pracowników pracujących z Covid-19 i kto je weryfikował?
- Czy zgodnie z poleceniem MZ pracownicy zgłaszani złożyli stosowne oświadczenia dotyczące zgody na udostępnienie swoich danych osobowych do NFZ?
- Jak środki te będą wypłacone za październik, a jak za listopad? W formie dodatku czy w formie zwiększenia wynagrodzenia zasadniczego? \
Jeżeli pracodawca nie występował o środki na wzrost wynagrodzeń dla osób pracujących
w kontakcie z Covid-19 i jeszcze ich nie pozyskano, prosimy o wskazanie przyczyny braku działań.
Wskazujemy jednocześnie, że w przypadku zastrzeżenia przez NFZ, że środki wypłacane z na podstawie w/w Poleceń Ministra Zdrowia przysługują osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mających bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS – CoV-2, w ocenie OZZPiP należy tu uwzględnić wszystkie pielęgniarki i położne wykonujące pracę na oddziałach na których przebywają pacjenci z wynikiem dodatnim testu na obecność SARS CoV-1 oraz bez wyniku – czyli „podejrzani” – niezależnie od liczby tych pacjentów.
Pracujący na takich oddziałach personel medyczny zobowiązany jest wykonywać świadczenia zdrowotne wobec pacjentów z potwierdzonym wynikiem dodatnim (zarażonych) oraz bez wyniku (podejrzanych).
Należy podkreślić, że jeżeli personel medyczny zajmuje się pacjentami bez potwierdzonego ujemnego wyniku testu na obecność SARS-CoV-2– spełnia wymogi bezpośredniego kontaktu z pacjentami z podejrzeniem. Jeżeli na danym oddziale jest pokój /łóżko /izolatka dla pacjenta zarażonego (potwierdzony wynik dodatni) lub podejrzanego (oczekającego na wynik) – personel medyczny ma się opiekować również tym pacjentem (bezpośredni kontakt) – i należy taki personel uwzględnić w przy zgłaszaniu osób, którym należą się dodatkowe środki.
Ze względu na wymóg składania oświadczeń przez pracowników o wyrażeniu zgody na udostępnienie przez Szpital właściwemu oddziałowi wojewódzkiemu Narodowego Funduszu Zdrowia i przetwarzanie przez ten oddział oraz Ministra Zdrowia informacji o wysokości miesięcznego wynagrodzenia informujemy, że wszyscy pracownicy pracujący i mający bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS – CoV-2 takie oświadczenia złożą i wnosimy o tworzenie list na ich podstawie.
Z uwagi na niezwykle pilny charakter przedstawionego zagadnienia, prosimy o udzielenie odpowiedzi w ciągu 3 dni.
……………………………………………………
……………………………………………………
(pieczęć, podpis)
Szanowni Państwo,
Koleżanki i Koledzy,
Do Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych docierają sygnały, że zanim wprowadzono przepisy dotyczące możliwości ograniczenia pracy pielęgniarek i położnych, niektórzy zapobiegliwi pracodawcy – wbrew przepisom prawa – dużo wcześniej wprowadzili taki zakaz wobec personelu.
W wielu przypadkach pielęgniarki/położne miały obowiązek podpisania oświadczenia, rezygnacji z pracy, a wszystko pod groźbą odpowiedzialności karnej.
Aktualne przepisy są czytelne. Zakaz dodatkowej pracy dotyczy określonych podmiotów leczniczych tylko tych, które znalazły się w wykazie podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 (jest to szczegółowo uregulowane, o czym piszemy poniżej). Wykaz tych podmiotów leczniczych ze wszystkich województw w Polsce dostępny jest stronach Oddziałów Wojewódzkich lub na stronie Centrali NFZ:
Uwaga ! Wykaz ten jest na bieżąco aktualizowany.
Zakaz dodatkowej pracy dotyczy wszystkich pracowników – pielęgniarek i położnych w szpitalach jednoimiennych, ale także pracowników podmiotów leczniczych, gdzie zostały wyodrębnione komórki organizacyjne, w których są udzielane świadczenia opieki zdrowotnej wyłącznie w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.
Zakaz dodatkowej pracy w podmiotach leczniczych, gdzie utworzone są wyodrębnione komórki nie dotyczy wszystkich pracowników tych podmiotów, lecz tych którzy wykonują pracę w tej komórce organizacyjnej i mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 (w tym uczestniczą w ich transporcie). Pracodawca winien utworzyć wykaz takich stanowisk.
Jeżeli w Waszym podmiocie leczniczym nie utworzono wykazu stanowisk, lecz oświadczenia zbierano bez względu na przytoczone i aktualnie obowiązujące przepisy masz prawo cofnąć to oświadczenie jako bezprawne (złożone pod wpływem błędu).
Załączone cofnięcie oświadczenia woli dotyczy sytuacji, gdy pracodawca bezprawnie zobowiązał pracowników – pielęgniarki i położne do rezygnacji z dodatkowego miejsca zatrudnienia w warunkach epidemii.
Pismo winna złożyć indywidualnie każda pielęgniarką i położna, która wcześniej złożyła oświadczenie – zobowiązanie do ograniczenia zatrudnienia.
Bądźmy zawsze razem! W jedności siła!
Z życzeniami zdrowia, pozostając do Waszej dyspozycji.
(-) Krystyna Ptok
Przewodnicząca
Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych